Μερικές Υπεραγορές Ωρολογιακές Βόμβες Αιτία το ελαττωματικό σύστημα πληρωμών τους προς τους προμηθευτές τους

Μερικές  Υπεραγορές Ωρολογιακές  Βόμβες

Αιτία το ελαττωματικό σύστημα πληρωμών τους 

προς  τους προμηθευτές τους

----------------------

Του Φώτου Ια. Φωτιάδη, Ph.D

Οι τραυματικές εμπειρίες που ζει η κοινωνία μας αυτές τις μέρες λόγω της κρίσης πληρωμών σε συγκεκριμένη αλυσίδα υπεραγορών αποκαλύπτουν μια ανισορροπία και ένα ελλοχεύοντα τρομερό κίνδυνο στα θεμέλια της αγοράς και κατ’ επέκταση της Κυπριακής Οικονομίας.  Πολλές επιχειρήσεις προμηθευτών, ίσως εκατοντάδες, θα οδηγηθούν σε πτώχευση και ένας ανυπολόγιστος αριθμός υπαλλήλων, τόσο των υπεραγορών των ιδίων όσο αρκετών από τους προμηθευτές τους, θα χάσουν τις δουλειές τους και θα προστεθούν μερικές χιλιάδες στη στρατιά των ήδη εξογκωμένων αριθμών ανέργων μας με τις ανάλογες καταστροφικές επιπτώσεις στην κοινωνία μας.  

Φυσικά υπάρχουν και οι εξαιρέσεις των νοικοκυρεμένων υπεραγορών.

Η γενεσιουργός αιτία του σοβαρότατου, καταστροφικού θα έλεγα, αυτού προβλήματος είναι η πρακτική που, κακώς, επιτράπηκε να εφαρμόζεται και ν’ ακολουθείται  για χρόνια τώρα στο σύστημα πληρωμών των υπεραγορών προς τους προμηθευτές τους.  Είναι πράγματι ωρολογιακές βόμβες που μπορούν να εκραγούν ανά πάσα στιγμή με αλυσιδωτές επιπτώσεις που μπορούν να  εκθεμελιώσουν την εθνική οικονομία και την κοινωνία, αφού, ως οδοστρωτήρες θα ισοπεδώσουν πρώτα και θα αφανίσουν πολλούς  προμηθευτές τους.

Για τους ανενημέρωτους, ιδού πως λειτουργεί το καταστροφικό αυτό σύστημα πληρωμών των υπεραγορών, το οποίο, με κανένα τρόπο, δεν πρέπει να συνεχισθεί.

Ο προμηθευτής  παραδίδει τα εμπορεύματα  του στην υπεραγορά.  Η υπεραγορά τα πωλεί τοις μετρητοίς και βάζει  την αξία στο ταμείο της.   Δεν τα εξοφλά προς τον προμηθευτή αλλά απαιτεί και παίρνει και δεύτερη και τρίτη, τετάρτη, δέκατη και   πολλές ακόμη παραδόσεις, χωρίς να τα αποπληρώσει, ενώ έχουν όλα πωληθεί τοις μετρητοίς και η αξία όλων  των παραδόσεων, είναι μετρητά στο ταμείο της υπεραγοράς,  που σε πολλές περιπτώσεις ανάγονται σε δεκάδες εκατομμύρια, μέσα στους  3 μέχρι και 18 μήνες πίστωσης που εξασφαλίζει  η υπεραγορά  από τους προμηθευτές. Το μήκος της πίστωσης είναι συνήθως ανάλογο με τη δύναμη της μάρκας του προϊόντος  του κάθε προμηθευτή και την ανάγκη  που έχει η υπεραγορά το προϊόν του προμηθευτή. Η υπεραγορά παίρνει όλα αυτά τα ποσά χωρίς την παραμικρή εξασφάλιση και από πάνω επιβαρύνεται ο προμηθευτής  με τον τόκο, ο οποίος πολλές φορές τρώει το κέρδος του προμηθευτή,  όταν καθυστερεί η αποπληρωμή, όπως συμβαίνει συνήθως.

Επειδή οι υπεραγορές έχουν αποκτήσει υπέρμετρη διαπραγματευτική ισχύ λόγω του ότι έχουν τεράστιο κύκλο εργασιών, έχοντας συγκεντρώσει την πλειοψηφία των καταναλωτών, έχουν τη δύναμη να επιβάλουν στους προμηθευτές τους όρους τους  όσο σκληροί και αν είναι.  Εξασφαλίζουν τιμές που μηδενίζουν το κέρδος του προμηθευτή, ενοικιάζουν πανάκριβα χώρους στα ράφια τους και επιπλέον τους υποχρεώνουν να τοποθετούν οι ίδιοι τα προϊόντα τους στα ράφια και να έχουν την ευθύνη της καθαριότητας και της καλαίσθητης εμφάνισης τους. Το κυριότερο όμως που εξασφαλίζουν είναι πίστωση από 3 μέχρι και 18 μήνες άτοκα και χωρίς την παραμικρή ασφάλεια.

Όταν βλέπουμε σήμερα ότι μια μόνο αλυσίδα υπεραγορών  μπορεί να φθάσει σε χρέη προς προμηθευτές, ύψους πέραν των  €85 εκ. χωρίς τόκο αντιλαμβάνεται  κανείς ότι αυτό αποτελεί παραποίηση των κανόνων του χρηματοπιστωτικού συστήματος με αποτέλεσμα πολλές φορές αλυσίδες υπεραγορών:

1. Να χάνουν την αίσθηση τη αξίας του χρήματος.
2. Να προβαίνουν σε επεκτάσεις χωρίς την απαραίτητη τεχνο-οικονομική μελέτη και χωρίς να είναι βέβαιοι για την επιτυχία.
3. Να υπερεκτιμούν τις ικανότητες των επιχειρήσεων τους διότι στο τέλος πιστεύουν ότι τα κολοσσιαία ποσά που διαχειρίζονται είναι δικά τους και τα απέκτησαν με την αξία τους.  
4. Μη έχοντες την  αναγκαία υποδομή για επαγγελματική διαχείριση των αμελέτητων επεκτάσεων τους, αρχίζουν τα ζημιογόνα αποτελέσματα για τα οποία δεν  συναισθάνονται τις συνέπειες εγκαίρως διότι έχουν τα τεράστια κεφάλαια των προμηθευτών/πιστωτών χωρίς κόστος.  

Εάν οποιοσδήποτε επιχειρηματίας έστω και απόλυτα αξιόχρεος  αποταθεί στις Τράπεζες για ένα δάνειο €500,000 π.χ. η Τράπεζα θα του ζητήσει τεχνο-οικονομική μελέτη,   βεβαίωση κερδοφορίας που θα εξασφαλίζει  την έγκαιρη αποπληρωμή, υποθήκη κατά 30 – 50% μεγαλύτερης αξίας του δανείου, προσωπικές εγγυήσεις των Διευθυντών και βεβαίως θα του επιβάλει το ανάλογο επιτόκιο.  Οι υπεραγορές όμως παίρνουν εκατοντάδες εκατομμύρια Ευρώ από τους προμηθευτές με την μεγαλύτερη ευκολία και χωρίς  να προβληματισθούν και άτοκα.  Σαν αποτέλεσμα χάνουν το μέτρο.

Καμία αλυσίδα υπεραγορών δεν θα κατέληγε ποτέ σ’ αυτό το θλιβερό σημείο, αν δεν είχε τα εύκολα και άτοκα κολοσσιαία ποσά των απαράδεκτων και άσοφων  από μέρους των  προμηθευτών πιστώσεων.

Δεν θα προέβαινε ποτέ στις υπερβολικές αμελέτητες επεκτάσεις εάν θα είχε να εξασφαλίσει δια των δικών της οικονομικών δυνατοτήτων  κανονικά δάνεια από τις Τράπεζες.  Επομένως και δια το καλό των ίδιων των υπεραγορών επιβάλλεται να καταργηθεί πάραυτα  το εγκληματικό σύστημα που ισχύει σήμερα. 

Μεγάλη ευθύνη φέρουν φυσικά  και οι προμηθευτές  οι οποίοι, λόγω οξέως ανταγωνισμού, υπέρμετρου ζήλου για ανάπτυξη και φόβου της απώλειας πωλήσεων, υποκύπτουν στις απαιτήσεις των υπεραγορών.  Και αποδέχονται, ενώ οι υπεραγορές πωλούν τα προϊόντα που τους παραδίδουν τοις μετρητοίς, και τα βάζουν στα ταμεία τους, να συνεχίζουν να τους παραδίδουν ξανά και ξανά για μήνες χωρίς να εισπράξουν.  Οι τόκοι μόνο των εκατοντάδων εκ. Ευρώ των προμηθευτών που κατακρατούν οι υπεραγορές ανάγονται σε πολλά εκατομμύρια και σε πολλές περιπτώσεις ξεπερνούν το οποιοδήποτε κέρδος αποκόμισαν οι προμηθευτές.

Σε ορισμένες νοικοκυρεμένες χώρες του εξωτερικού,  όπως είναι γνωστό, υπάρχει νόμος ο οποίος επιβάλλει, αν ένα προϊόν δεν βρίσκεται στα ράφια της υπεραγοράς ή στην αποθήκη της και είναι μετρητά στα ταμεία της, να το πληρώσει αμέσως  στον προμηθευτή.

Κάτι τέτοιο πρέπει, πιστεύω, να υιοθετηθεί και στην Κύπρο  οπότε οι υπεραγορές θα περιορίζονται στις δικές τους δυνατότητες και θ’  αποφεύγονται τα καταστροφικά αυτά κρούσματα  με πολλαπλές συνέπειες.  Ας μη πει κανείς ότι είναι πρόβλημα των προμηθευτών  και ας μην δίνουν τέτοιες παράλογες πιστώσεις.  Δυστυχώς η δύναμη που έχουν αποκτήσει οι υπεραγορές είναι αδύνατο ν’ αντιμετωπιστεί μόνο από τους προμηθευτές, ειδικά τους αδύναμους επειδή υπάρχει σοβαρή ανισορροπία διαπραγματευτικής θέσης.  Άλλωστε, όπως αποδεικνύεται τώρα από την περίπτωση συγκεκριμένης αλυσίδας, οι συνέπειες είναι καταστροφικές για μεγάλο μέρος της κοινωνίας που είναι ευθύνη της Κυβέρνησης να αντιμετωπίσει.  Η άντληση κεφαλαίων, με οποιαδήποτε μορφή και αν γίνεται, είναι μέρος του χρηματοπιστωτικού συστήματος μιας χώρας και σαν τέτοια πρέπει να ελέγχεται στενά από τους αρμόδιους κρατικούς φορείς.

Φώτος  Ια. Φωτιάδης, Ph.D

Λευκωσία, 21.12.2012